Πόσες φορές βλέπετε μια σκηνή, ζείτε μια στιγμή ή παρατηρείτε ένα συμβάν μπροστά στα μάτια σας αλλά παρ’ όλα αυτά νιώθετε πως το έχετε ζήσει ή δει ξανά στο παρελθόν; Σύμφωνα με μια έρευνα, περίπου το 70% των ανθρώπων έχουν βιώσει έστω μια φορά στη ζωή τους το φαινόμενο “Deja vu”.
O όρος “Deja vu” στην γαλλική γλώσσα σημαίνει “ήδη ιδωμένο”. Το άτομο εκείνη τη στιγμή περιβάλλεται από ένα περίεργο και παράδοξο αίσθημα, αφού νιώθει πως αυτό που ζει ή βλέπει τώρα, έχει συμβεί έτσι ακριβώς και στο παρελθόν.
Έχει να κάνει με μια ανωμαλία που αφορά τη μνήμη του εγκεφάλου, επηρεάζοντας τις αναμνήσεις και τις οπτικές εμπειρίες, καθώς το άτομο αισθάνεται ότι βιώνει ξανά κάτι που έχει βιώσει και στο παρελθόν, πρόσφατο ή μη, ανεξαρτήτως εμπειρίας. Φυσικά και δεν πρόκειται για βλαβερή ασθένεια, που θα προκαλούσε μόνιμες βλάβες, αλλά, ως μια χαρούμενη εμπειρία, με την αναβίωση στιγμιαίων γεγονότων της καθημερινότητας. Η πραγματικότητα όμως διαφέρει.
Βέβαια, η πλειονότητά των περιπτώσεων συνδέεται άρρηκτα με την ομαλή πορεία της μνήμης και πρόκειται για ένδειξη φυσιολογικής ροής του οργανισμού ενός υγιούς ατόμου. Όμως όταν το φαινόμενο αυτό συμβαίνει συχνά, παρουσία ημικρανιών ή πονοκεφάλων, πιθανών να υποδηλώνει την ύπαρξη κάποιας νευρολογικής ασθένειας.
Έχουν αποδοθεί διάφορες αιτίες, ως σχετικές με το φαινόμενο αυτό, καμία όμως δεν φαίνεται να ευσταθεί. Ωστόσο, η μοναδική αιτία που φαίνεται πως μπορεί να έχει κάποια σχέση με την προμνησία σχετίζεται με την προσωρινή επιληψία του λοβού, καθώς αποτελεί μια νευρολογική ανωμαλία που επηρεάζει, και, το νου, δημιουργώντας την αίσθηση ότι ξαναζεί κάτι με το οποίο έχει έρθει σε επαφή στο παρελθόν. Ουσιαστικά, αποτελεί ένα ήπιο επεισόδιο επιληψίας, χωρίς παρενέργειες και ριζικές μεταβολές στην υγιή λειτουργία του οργανισμού, ενώ τα αίτια πρόκλησής του περιβάλλονται γύρω από τον ύπνο, με το ξαφνικό και απότομο ξύπνημα να δημιουργεί μια λανθασμένη ανάμνηση.
Σύμφωνα με μελέτες, το γονίδιο LGI και κάποια φαρμακευτικά σκευάσματα, όπως η αμανταδίνη και η φαινυλπροπανολαμίνη φαίνεται πως θα προκαλέσει περιστατικά αναθύμησης παλαιότερων συμβάντων.
Κλείνοντας, το γενικό συμπέρασμα, αναφέρει πως δεν είναι απαραίτητο για το άτομο να βιώσει κάτι στην πραγματικότητα, απλά η ομοιότητα ανάμεσα στην παραπλάνηση και στη ρεαλιστική απεικόνιση, δημιουργεί σύγχυση στο νου, και εν τέλει την υπεροχή της προμνησίας.
