Οι διαταραχές πρόσληψης τροφής παρατηρούνται με μεγαλύτερη συχνότητα , τις τελευταίες δεκαετίες , σε νεαρές κυρίως γυναίκες του Δυτικού κόσμου.
Είναι , επομένως , σημαντικό να γνωρίζουμε τους παράγοντες εκείνους που μπορούν να οδηγήσουν κάποιο άτομο στην ανάπτυξη μιας διαστρεβλωμένης εικόνας σώματος και στην επιβολή αυστηρής και περιοριστικής δίαιτας, ενίοτε και ασιτίας , όπως συμβαίνει στην ψυχογενή ανορεξία.
Αρχικά, είναι σημαντικό να έχουμε υπόψιν μας ότι ο όρος ανορεξία είναι κάπως ατυχής, αφού τα άτομα με ψυχογενή ανορεξία σκέφτονται το φαγητό και το επιθυμούν , όμως λόγω του φόβου μήπως παχύνουν δεν το καταναλώνουν. Το πρότυπα του λεπτού γυναικείου σώματος που προβάλλεται συνεχώς στα μέσα ενημέρωσης και θεωρείται το ιδανικό δημιουργεί μια συγκεκριμένη εικόνα για το τι είναι επιθυμητό κοινωνικά. Επίσης , έχουμε μάθει να σκεφτόμαστε αυτόματα για όσους έχουν παραπάνω βάρος ότι τεμπελιάζουν και δεν κάνουν ουσιαστικά κάτι για να αλλάξουν το σώμα τους.
Αυτοί οι συνειρμοί συμβαίνουν και στις διαταραχές πρόσληψης τροφή και το άτομο φοβάται το πάχος και τα περιττά κιλά ενώ το βάρος του είναι χαμηλό.
Η οικογένεια και η σχέση με τους γονείς είναι σαφώς καταλυτική .Στη συστημική προσέγγιση μάλιστα, θεωρείται ότι το άτομο αναπτύσσει τη διαταραχή , για να τραβήξει την προσοχή από τα προβλήματα και τις συγκρούσεις που συμβαίνουν στην οικογένεια. Οι γονείς συμφωνούν ότι υπάρχει πρόβλημα με το παιδί που δεν τρώει ή που τρώει και μετά κάνει εμετό και παραμερίζουν τις διαφωνίες τους για άλλα θέματα στον γάμο. Άλλες προσεγγίσεις εστιάζουν κυρίως στη σχέση μητέρας-κόρης. Οι διαταραχές διατροφής είναι ένας τρόπος της νεαρής κοπέλας να αυτονομηθεί , να νιώσει ότι διατηρεί έλεγχο σε κάτι , ειδικά αν οι γονείς τη μεγάλωσαν επιβάλλοντάς της πράγματα και αποφασίζοντας για εκείνη. Στην εφηβεία που ξεκινά η σταδιακή αυτονόμηση , το άτομο δεν έχει μάθει να ακούει τον εαυτό του και τις δικές του ανάγκες. Μέσα από τη δίαιτα , αποκτά μια αίσθηση ταυτότητας και αυτό-καθορισμού.
Είναι επίσης ενδιαφέροντα τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας που παρατηρούνται στις ασθενείς. Η χαμηλή αυτοεκτίμηση , το υψηλό άγχος και τελειομανία είναι τέτοια χαρακτηριστικά , με το τελευταίο να παρατηρείται διαχρονικά και να αποτελεί μάλιστα παράγοντα πρόβλεψης. Επίσης στην ανορεξία , αναφέρονται ελάχιστες σεξουαλικές εμπειρίες. Ίσως η διαταραχή να είναι μια αντίδραση στη σεξουαλικότητα της εφηβείας.
Η ψυχογενής ανορεξία χρειάζεται προσοχή. Πρώτον , γιατί μπορεί να υπάρξει θανατηφόρος κατάληξη λόγω σωματικών επιπλοκών ή αυτοκτονίας και δεύτερον γιατί το άτομο δε συνειδητοποιεί το πρόβλημά του , για να μπει σε θεραπεία και επομένως νοσηλεύεται αναγκαστικά. Η πορεία , βέβαια διαφέρει σημαντικά αλλά απαιτείται χρόνος για την αλλγή της εικόνας του σώματος.
Πληροφορίες αντλήθηκαν από τα βιβλία «Ψυχοπαθολογίᨻ και το « Εγχειρίδιο κλινικής ψυχιατρικής» και το άρθρο « Anorexia nervosa: Aliterature review»
Μαίρη Γεωργοπούλου
