Υπάρχει τελικά το “ηθικά σωστό”; Ποιος τελικά ορίζει τι είναι το “ηθικά σωστό”; Το ηθικά σωστό για τον καθένα διαφέρει κατά πολύ. Πολλοί θεωρούν ότι είναι αντικειμενικό άλλοι πάλι είναι πεπεισμένοι ότι το κερδίζει η υποκειμενικότητα. Ο άνθρωπος είναι ον πολύπλοκο και βάσει ερευνών το ηθικά ορθό έχει να κάνει με την ιδιοσυγκρασία και τον χαρακτήρα του κάθε ατόμου.
Είναι ένα θέμα, το οποίο έχει πολλές και διαφορετικές εκφάνσεις καθώς το τι θεωρεί κάποιος ηθικά ορθό μπορεί να αποτελεί ισχυρό κίνητρο από το αν θα κέρδιζε χρήματα κάνοντας μια παράβαση αποκαλύπτει μια έρευνα. Τα ευρήματα της νέας αυτής μελέτης δείχνουν ότι οι άνθρωποι συχνά πληγώνουν τους άλλους, γιατί στο μυαλό τους αυτό είναι το ηθικά σωστό. Νιώθουν, δηλαδή, έως και υποχρεωμένοι να γίνουν βίαιοι χωρίς να σκέφτονται καθόλου το οικονομικό όφελος.
Οι βίαιοι παραβάτες βασίζονται σε έναν δικό τους ξεχωριστό ηθικό κώδικα, χρησιμοποιώντας τον ως δικαιολογία για να πληγώνουν τους άλλους χωρίς να χρειαστεί να απολογούνται, δοκιμάστηκε λοιπόν, αυτή η θεωρία, λαμβάνοντας υπόψιν έναν σημαντικό παράγοντα: το χρήμα.
Μεγάλο μέρος της έρευνας –που ασχολήθηκε επίσης με το σύστημα ποινικής δικαιοσύνης και αν τα πρόστιμα ή ο χρόνος φυλάκισης μπορεί να είναι αποτρεπτικοί παράγοντες– επιδιώκει να κατανοήσει τη βίαιη συμπεριφορά των ανθρώπων και πώς αυτή μπορεί να αποτραπεί.
Για την πλειονότητα των παραβατών, δεν αξίζει τον κόπο να προκαλέσουν κακό για λόγους κυνικής απληστίας.
Αποτελέσματα ερευνών
Στα άτομα αυτά προτάθηκε χρηματικό μπόνους, προκειμένου να «τιμωρήσουν» άλλους. Αποδείχθηκε πως, όταν υπήρχε οικονομικό όφελος, ήταν λιγότερες οι πιθανότητες να πληγώσουν συνανθρώπους τους.
- Σε ένα οικονομικό παιχνίδι με πραγματικά πονταρίσματα, η παροχή χρηματικού επάθλου για άδικη τιμωρία τρίτων μειώνει σχεδόν στο μισό την προθυμία των συμμετεχόντων να το κάνουν.
- Σε κρίσεις υποθετικών παραβάσεων, οι συμμετέχοντες θεώρησαν τους τιμωρούς που δέχονταν την πληρωμή ως έχοντες χειρότερο χαρακτήρα. Βαθμολόγησαν τις ενέργειες των τιμωρών ως λιγότερο αποδεκτές ηθικά.
- Η προθυμία για τιμωρία αποκαταστάθηκε όταν προσφέρθηκαν στους μετέχοντες αρκετά μεγάλες πληρωμές ή όταν τους είπαν ότι η τιμωρία που συνοδεύεται από πληρωμή εξακολουθεί να τιμά την ηθική αρετή.