Σίγουρα όλοι βιώνουμε άγχος είτε για μια κατάσταση είτε για ένα γεγονός και είμαστε σίγουροι ότι μπορούμε να δώσουμε οποιαδήποτε απάντηση για αυτό. Είμαστε βέβαιοι όμως ότι μπορούμε να διαχωρίσουμε έναν μύθο και μια αλήθεια γύρω από το θέμα του άγχους;
Μύθος 1: Το άγχος προκύπτει από πίεση
Τι ισχύει: Φυσικά, το άγχος εμφανίζεται όταν καλούμαστε να αντιδράσουμε, αντιμετωπίζοντας έναν κίνδυνο. Μπροστά σε έναν κίνδυνο, είμαστε υποχρεωμένοι να δράσουμε άμεσα ή να τον αποφύγουμε. Εγκέφαλος και οργανισμός προετοιμάζονται, αλληλεπιδρούνε και προετοιμάζονται, ώστε να λειτουργήσουν όσο καλύτερα μπορούν. Είναι η λεγομένη αντίδραση “fight or flight” που σημαίνει να πολεμήσουμε ή να φύγουμε μακριά.
Μύθος 2: Το άγχος είναι συναίσθημα
Τι ισχύει: Το άγχος είναι κατάσταση. Ξεκινά με αλλαγές στο σώμα και στον εγκέφαλο και γίνεται προετοιμασία αντιμετώπισης κινδύνου, εμφανίζοντας διάφορα συμπτώματα. Την ίδια στιγμή, ο εγκέφαλος εκκρίνει ουσίες που ενισχύουν την κινητοποίηση του σώματος και του μυαλού (όπως η αδρεναλίνη). Στην πορεία αυτά εκφράζονται μέσα από σκέψεις, συναισθήματα και συμπεριφορές, το σύνολο των οποίων είναι το άγχος.
Μύθος 3: Το άγχος είναι αρνητικό και δεν μας βοηθά
Τι ισχύει: Το άγχος είναι ικανό να μας βοηθήσει σε πολλές καταστάσεις. Μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε πραγματικούς κινδύνους και γενικότερα δύσκολες καταστάσεις, επαγρυπνώντας και παρακινώντας τον οργανισμό μας για άμεση αντιμετώπιση μιας κατάστασης.
Μύθος 4: Το άγχος δεν υποχωρεί
Τι ισχύει: Το άγχος χαρακτηρίζεται ως μια κατάσταση που μπορεί κανείς να διαχειριστεί και που μπορεί με τον κατάλληλο τρόπο να να μειωθεί σε μεγάλο βαθμό, αρκεί να μην του επιτρέπουμε οι ίδιοι να μας καθορίζει.
Μύθος 5: Το άγχος δεν μας επηρεάζει
Τι ισχύει: Το άγχος ξεκινά από αλλαγές στο σώμα και τον εγκέφαλο και συνεχίζει με αρνητικές σκέψεις, συναισθήματα, συμπεριφορές, άρα μας επηρεάζει πολυεπίπεδα. Συχνά αναγνωρίζουμε την επιρροή του άγχους στις αρνητικές σκέψεις και συναισθήματα, όμως το μακροπρόθεσμο άγχος μπορεί να επηρεάσει και τον ίδιο τον οργανισμό: Όταν οι αλλαγές στο σώμα και τον εγκέφαλο συμβαίνουν για καιρό συνεχόμενα, ο οργανισμός νοιώθει ότι βρίσκεται διαρκώς σε “κατάσταση έκτακτης ανάγκης”. Αυτό σημαίνει πως στέλνει όλη του την ενέργεια στις πτυχές που θα βοηθούσαν στην αντιμετώπιση του κινδύνου, και στερεί ενέργεια από άλλες πτυχές (όπως το ανοσοποιητικό σύστημα) που δεν είναι άμεσα απαραίτητες. Έτσι, το άγχος μας επηρεάζει συνολικά, και μπορεί να έχει αντίκτυπο στην λειτουργικότητά μας και την ποιότητα ζωής μας.
