Φυσικά, το να τρέφεται κανείς υγιεινά δεν είναι τόσο δύσκολο, ποιος μπορεί να αρνηθεί όμως το junk food όταν βρεθεί απέναντί του; Ποιος μπορεί να αντισταθεί στους συγκεκριμένους διατροφικούς πειρασμούς; Όπως ήδη γνωρίζουμε, το junk food είναι σχεδιασμένο, ώστε να μας κάνει να τρώμε όλο και περισσότερο, να θέλουμε όλο και περισσότερο και όλο συχνότερα. Γιατί συμβαίνει αυτό;
Το junk food δεν είναι φαγητό
Το πρώτο πράγμα που είναι σημαντικό να καταλάβουμε είναι ότι ενώ το junk food αναφέρεται ως «τροφή», στην πραγματικότητα δεν έχουν καμία σχέση με την τροφή. Το πραγματικό φαγητό προέρχεται είτε από τα φυτά είτε από τα ζώα: φυτρώνει στη γη, βόσκει στο γρασίδι, πετά στους ουρανούς ή κολυμπά στα νερά. Το πραγματικό φαγητό δεν έχει barcode ούτε συστατικά, γιατί το πραγματικό φαγητό είναι συστατικά. Αντίθετα, το «junk food», όπως ακριβώς τονίζει το όνομα, είναι σκουπίδι. Ορίζεται ως «προπαρασκευασμένα ή συσκευασμένα τρόφιμα που έχουν χαμηλή θρεπτική αξία» και αναφέρονται επίσης ως επεξεργασμένα τρόφιμα. Το κόλπο; Σχεδόν πάντα έχει υπέροχη γεύση.
Junk Food εναντίον της διάθεσης, των συναισθημάτων και του εγκεφάλου σας
Το σώμα μας είναι φυσικά προγραμματισμένο με μηχανισμούς που μας λένε πότε πεινάμε, πότε δεν πεινάμε, πότε να τρώμε περισσότερο και πότε να σταματήσουμε να τρώμε. Ωστόσο, το junk food έχει σχεδιαστεί με τρόπο που υπερισχύει όλων αυτών των ενσωματωμένων συστημάτων. Πώς το κάνει αυτό; Ο εγκέφαλος είναι σχεδιασμένος να «σας» ανταμείβει όταν κάνετε πράγματα που ενθαρρύνουν την επιβίωση, συμπεριλαμβανομένου του φαγητού. Κι όταν συμβαίνει αυτό ο εγκέφαλός σας απελευθερώνει χημικές ουσίες που σας κάνουν να αισθάνεστε καλά, συμπεριλαμβανομένης της ντοπαμίνης.
Το junk food είναι έτσι σχεδιασμένο που μπορεί να φέρει μεγάλη ευχαρίστηση και να τονώσει το σύστημα ανταμοιβής του σώματός σας, με τρόπο πολύ πιο ισχυρό από αυτόν που θα ενεργοποιούσε η κατανάλωση μιας πραγματικής τροφής. Σκεφτείτε: η βραστή πατάτα και τα παπατάκια προέρχονται από την ίδια πρώτη ύλη. Τι είναι όμως πιο πιθανό να φάτε με μεγαλύτερη λαχτάρα και σε μεγαλύτερες ποσότητες; Το junk food μπορεί ταυτόχρονα να επηρεάσει την απόκρισή μας στην ινσουλίνη, τη λεπτίνη και τη γκρελίνη. Έτσι το σώμα δυσκολεύεται όλο και περισσότερο να αναγνωρίσει πότε είστε πραγματικά πεινασμένοι ή πραγματικά χορτάτοι.
Αντιμετωπίζετε κάτι περισσότερο από το φαγητό
Όταν τρώτε junk food, μπορεί να νομίζετε ότι τρώτε απλώς μια χούφτα πατατάκια, ένα μπισκότο ή μερικές καραμέλες, αλλά στην πραγματικότητα τρώτε πολύ περισσότερα απ’ αυτό: τρώτε κάτι που έχει κατασκευαστεί χημικά για να σας κάνει να θέλετε διαρκώς περισσότερο. Οι κατασκευαστές τροφίμων ξοδεύουν εκατομμύρια για να δημιουργήσουν προϊόντα που φτάνουν στο «σημείο ευδαιμονίας» – την ακριβή ισορροπία αλατιού, ζάχαρης, λίπους και γεύσεων που κάνει τον εγκέφαλό σας να λαχταράει ακόμη περισσότερο. Κι αυτό είναι μόνο ένα από τα πολλά εργαλεία που χρησιμοποιούν οι μηχανικοί τροφίμων για να δημιουργήσουν εξαιρετικά εθιστικές μορφές επεξεργασμένων τροφίμων. Άλλες είναι το σημείο τραγανότητας, η απόκριση του σάλιου, ο συνδυασμός διαφορετικών αισθήσεων στα τρόφιμα, καθώς και κάτι που ονομάζεται «εξαφανιζόμενη θερμιδική πυκνότητα» – δηλαδή την ικανότητα ενός τροφίμου να λιώνει στο στόμα σας ξεγελώντας έτσι τον εγκέφαλό σας που νομίζει ότι δεν καταναλώθηκαν θερμίδες – όπως συμβαίνει π.χ. με τα πατατάκια.